به گزارش مشرق به نقل از مهر، جملات فوق فرازهايي از بخش دوم گفتگوي مشروح امير دريادار حبيب الله سياري فرمانده نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در خبرگزاري مهر است که در پي مي آيد؛
امير، نقش نيروي دريايي ارتش در دوران دفاع مقدس را چگونه ارزيابي مي کنيد؟
- امير سياري: در ابتدا بايد بگويم "همه" درآنچه که در پايان دوران دفاع مقدس بوجود آمد موثر بودند، يعني نمي توان به هيچ قشر يا گروه خاصي اشاره کرد. مثلا نقش زنان در اين دوران بسيار حائز اهميت بود اما متاسفانه تاکنون کمتر به آن توجه شده است.
در حقيقت پشتيباني همه جانبه اقشار مردم از نيروهاي مسلح در دفاع مقدس خيلي مهم بود. اصولا کشوري ازجنگ و بحران ها سرافراز بيرون مي آيد که پشتوانه قوي مردمي داشته باشد.اگر شما پشتوانه قوي مردمي نداشته باشيد در ابعاد مختلف کم مي آوريد. بنابراين اگر دررابطه با دفاع مقدس حرفي زده مي شود اين صحبت بايد همه جانبه باشد وهمه اقشار و گروه هاي مختلف مردم را در بر بگيرد.
اما دررابطه با موضوع نيروهاي مسلح اگردقت کنيم مشاهده خواهيم کرد که به نقش نيروي دريايي نسبت به ساير نيروها کمتر توجه شده ويا اصلا به آن پرداخته نشده است. مثلا ممکن است فقط مردم با حادثه ناوچه پيکان در دوران دفاع مقدس آشنا باشند.
نيروي دريايي در عرصه تبليغات و نشان دادن توانمندي هايي که در هشت سال دفاع مقدس داشته و از آنها استفاده کرده نسبت به ساير نيروها در رسانه ها بسيار مظلوم است ، البته علت آن هم مشخص است چون هم زمان جنگ بيشتر عمليات هايي که به تصوير کشيده مي شد يا عمليات هاي زميني بود يا هوايي،اما چون دريا در دور دست ها قرار داشت به نيروي دريايي و حماسه سازيهاي آن در دوران دفاع مقدس کمتر پرداخته شده است.
دريايي ها توانستند درهمان اوايل جنگ وضعيتشان را نسبت به دشمن مشخص کنند و اقتدارشان را حفظ کنند، بطوريکه تا پايان دفاع مقدس به اقتدارش لطمه اي وارد نشد. اگر بخواهيم به عملکرد نيروي دريايي دردفاع مقدس بپردازيم بايد اين موضوع را به دو شاخه تقسيم کنيم.
البته من مي گويم که کلمه"نقش"را بايد درجاي خود استفاده کنيم،چون نقش داشتن يعني اينکه دريک مقطع زماني کسي، سازماني يا سيستمي کاري را انجام مي دهد و ازصحنه خارج مي شود که به آن مي گويند نقش، بعبارت ديگر يک محور کاري در جريان است و کسي وارد مي شود و يک کاري را انجام مي دهد که به آن مي گويند "نقش" اش در آنجا مشخص شده است.
ما درعمليات هاي غير از تخصص دريايي نقش داشتيم و نقش ما هم بسيار مفيد و موثر بوده است که من به آن اشاره مي کنم. ولي نه تنها در بخش دريايي نقش نداشتيم بلکه محور کار جنگ در دريا نيروي دريايي بوده است.اگر ديگران به کمک ما آمدند آنها در عمليات هاي دريايي نيروي دريايي نقش داشتند و نيروي دريايي در هشت سال دفاع مقدس به عنوان محور اصلي دفاع مقدس در دريا بوده و تمامي پيروزي هايي که به دست آمده مربوط به نيروي دريايي است.
نيروي دريايي توانمندي هاي مختلفي دارد که قادر است در نقاط مختلف رزم انجام بدهد و حتي توانمندي حضور در جبهه هاي زميني وهوايي را دارد که البته اينها در حاشيه است. توانمندي حضور روي دريا و زير دريا هم که جزء تخصص هاي اين نيرواست. نيروي دريايي بدليل همه توانمنديهايي که دارد در تعداد زيادي ازعمليات ها ازتوان نيروي دريايي استفاده شده و اين نيرو نقش خود را در اين عمليات ها بخوبي ايفا کرد.
*آيا نيروي دريايي غير از نقش آفريني مقتدرانه در دوران دفاع مقدس نقش هاي ديگري هم درآن مقطع برعهده داشته است؟
- بله، اولين جايي که نيروي دريايي نقش خودش را در آن مقطع نشان داده عرصه مبارزه با گروه هاي ضد انقلاب بوده است.
* مگر مبارزه با گروهک هاي ضد انقلاب هم جز وظايف نيروي دريايي است؟!
- به هرحال بدليل اينکه در آن زمان معتقد بودند که اين نيرو توانمندي هاي مختلفي دارد درمبارزه با ضد انقلاب هم از توانمندي نيروي دريايي بهره بردند. در حقيقت نظام از توانمندي حضور تکاوران و تفنگداران دريايي براي مقابله با گروهک هاي ضد انقلاب استفاده کرد. اولين نيروي رسمي از مجموعه نيروهاي مسلح که در اجراي فرمان امام (ره) در استانهاي مرزي با ضد انقلاب به مبارزه پرداخت نيروي دريايي ارتش بوده است.
حضرت امام (ره) صحبتي را فرمودند که فکر مي کنم اولين جلسه ايشان در اين زمينه بود مبني بر اينکه "من به عنوان فرمانده کل قوا دستور مي دهم ارتش برود و وضعيت پاوه را روشن کند." اولين يگاني که به آن منطقه رفت و با دکتر چمران وارد کار انجام عمليات جهت پاکسازي منطقه شد نيروي دريايي ارتش بود. درجبهه هاي ديگري مثل استان خوزستان که بحث هاي مبارزه با ضد انقلاب مطرح بود نيروي دريايي ارتش حضوري فعال داشت. اين يک نقش بود که نيروي دريايي در آن مقطع اجرا کرد.
*شايد مهمترين موضوع در دوران دفاع مقدس موضوع حماسه خرمشهر باشد، فکر مي کنيد سهم نيروي دريايي ارتش از حماسه خرمشهر به چه ميزان است؟
- بله، در دوران دفاع مقدس اولين بحثي که بايد در اين زمينه مطرح شود حضور نيروي دريايي ارتش درحماسه 34 روزه دفاع از خرمشهر بود.در حماسه 34 روزه خرمشهر تنها نيرويي که سازماندهي شده در خرمشهر حضور داشته است گردان تکاوران نيروي دريايي بوده است.
*چرا نيروي دريايي در آنجا حضور داشته است؟
- به خاطر اينکه در آن مقطع زماني ما در خرمشهر پايگاه دريايي داشتيم و گردان ما در آنجا استقرار داشته و از قبل از شروع جنگ تحميلي و حمله دشمن بعثي به منطقه در آن نقطه حضور داشته و در مبارزه با گروهکهاي ضد انقلاب بسيار فعال بوده است.
البته دشمنان ما اطلاعات کافي از مرز داشتند. مثلا گردان تکاوران نيروي دريايي در مرز شلمچه با دشمنان درگير شدند نه در خرمشهر، حتي ما شهيدي به نام جواد صفري داريم که در مرز شلمچه شهيد شده است.شايد اولين شهيدي است که در دفاع مقدس و در مرز شلمچه شهيد شده است و الان مزارش هم در انزلي است چون بچه همان منطقه است.
در مرز شلمچه نيروي دريايي در جبهه زمين با عراق درگير مي شود و از همان جا حماسه 34 روزه خرمشهر با مقاومت اين بچه ها شروع مي شود.ما عنوان نمي کنيم که سايرنيروهانبودند، بلکه ديگران هم بوده اند نيروي مردمي فراوان بودند، بچه هاي کميته و سپاه مثل شهيد جهان آرا شهيد داشته ايم، شهيد هاشمي مربوط به فدائيان اسلام و گروههايي که همراه وي بودند در آن صحنه ها نقش بسيارفعالي داشتند اما تنها نيروي سازمان يافته اي که ازنظر نيروهاي مسلح درآن نقطه حضورداشت تنها گردان تکاوران نيروي دريايي بود که از همان جا هم شروع به دفاع کرد تا به پل خرمشهر رسيد.
دشمني که مي خواست يکي دو روزه وضعيت خرمشهر را روشن کند. 34 روز تلاش مي کند بعد تازه به پل خرمشهر مي رسد و مي تواند خرمشهر را تصرف کند. خرمشهر هم مثل تهران نيست که وقتي با يک لشگر و تيپ تکاور مي آيد وارد اين شهر مي شود فکر کند يک روزه هم مي تواند از آن بيرون رود. اگر يک يگان رزمي مکانيزه بخواهد ازمرزشلمچه تا پل نو اول خرمشهر برود نيم ساعت الي يک ساعت طول مي کشد.
*امير! چه شد که دشمن از آنجا به پل نو و بعد به شهر رسيد؟
- اصلا اين موضوع دشمن را از تصرف خرمشهر منصرف کرده بود چون بالاخره آنچه درتوان داشت بکار گرفت اما موفق نشد و رفت دور زد جاده ها را قطع کرد اول به مارد و بعد به کوي ذوالفقاري آمد تا به اين ترتيب بتواند آبادان را تصرف کند.34 روز مقاومت جانانه در آنجا اينطور انجام شده است که البته ما تعداد بسيار زيادي شهيد در آنجا داده ايم که همه آمار و ارقام آنها مشخص است و شهدايي آنجا داديم که هر کدام از آنها براساس آموزش هايي که ديده بودند توانايي مقابله با تعداد زيادي از نيروهاي دشمن را داشتند.
يک تکاور دريايي که چند سال آموزش هاي لازم را ديده است براحتي مي تواند در جاهاي گوناگون و به انواع مختلف به دشمن ضربه بزند پس نتيجه مي گيريم که تکاوران نيروي دريايي ضرباتي را به دشمن وارد کردند که اين مقاومت 34 روز طول کشيد اين موضوع نقش نيروي دريايي را در حماسه خرمشهر مشخص مي کند.
بلافاصله بعد ازآن، موضوع کوي ذوالفقاري پيش مي آيد که دراين موضوع هم گردان تکاور نيروي دريايي نقش بسيار حساسي برعهده داشته است و شما مي توانيد با کساني که در آن منطقه حضور داشتند صحبت کنيد که چه اقداماتي انجام دادند و چگونه دشمن را تا آنسوي بهمن شير تعقيب کردند بطوريکه حتي از ساحل دور بهمن شير نيز آنها را راندند.
ما همواره عنوان کرده ايم که نيروي دريايي ارتش نقش مهمي را در شکست اول دشمن در خرمشهر و کوي ذوالفقاري داشت، دشمني که مي خواست يک روزه خرمشهر و سه روزه خوزستان را بگيرد.يعني تصميم گيرندگاني که تصميم مي گرفتند چند روزه خوزستان را بگيرند ديدند که اينطور نيست که به همين راحتي ها بيايند و آنجا را تصرف کنند. ما قسمتي از اين پيروزي را سهم خود مي دانيم چون موفق شديم راهبرد اصلي دشمن را تبديل به شکست کنيم. در همان نقطه نيروي دريايي نقش مهمي درجلوگيري ازکامل شدن محاصره دريايي جزيره آبادان ايفا کرد.جزيره آبادان بين بهمن شير، اروند و کارون قرار گرفته است.
بنابراين تنها راهي که از محاصره کامل جلوگيري مي کرد جلوگيري از محاصره در قسمت دريا بود. نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي به ويژه هواناوها با بالگردهاي ويژه خود توانستند درجابجايي مهمات،آذوقه، نيروي انساني، خودرو و وسايل مورد نياز از طريق خورموسي به دريا و از طريق بهمن شير به بندر چويپله منتقل کند و اجازه ندهد که اين محاصره کامل شود چون اگر اين راه تدارکاتي هم قطع مي شد محاصره آبادان کامل مي شد، البته شايد اين حرفها درجايي نوشته نشده باشد و گفته هم نشده باشداما اسناد و مدارک آن موجود است.
*نقش نيروي دريايي ارتش درعملياتهاي ديگر چگونه بوده است ؟
- نيروي دريايي بعد از آن در عمليات ثامن الائمه نيز نقش بسيار موثري داشته است. جاده ماهشهر آبادان را نيروي دريايي از دشمن پس گرفت البته جاده زير آتش توپخانه بود ولي آزاد شد. بعدعمليات ثامن الائمه شروع شد که ما در آنجا شهداي زيادي هم داديم.
عمليات بعدي که عمليات بيت المقدس بود درمرحله اول آن عمليات مرحله عبور از رودخانه بود و يکي از موثرترين مولفه هايي که مي تواند در پيروزي عمليات موثر باشد عبور نيروها و تجهيزات از رودخانه است. چون اگراين نقل و انتقالات طولاني مي شد گرفتن سرپل مشکل مي شد و آنطرف زير آتش قرار مي گرفت.دشمن رودخانه را به عنوان يک مانع بزرگ حساب مي کرد بطوريکه در آن طرف رودخانه مستقر مي شود.
نيروي دريايي در آنجا قرارگاه تشکيل داد البته اين قرارگاه در اهواز بود و از آنجا قايق و تجهيزات را مي آوردند که توانستند در عبور نيروهاي رزمنده از رودخانه نقش بسزايي را ايفا کنند.در مرحله دوم نيروي دريايي شرکت نداشت بجز اينکه فقط از خرمشهر دفاع مي کرد و در مرحله سوم آزاد سازي خرمشهر از منطقه حفار غربي نيروي دريايي شب وارد خرمشهر شد.
چون درمقابل حماسه 34 روزه خرمشهر 4 صبح روز چهارم آبان که آخرين نيروها از آبادان و خرمشهر به اين سمت رودخانه منتقل شدند همه با چشم گريان آمدند چون پس از 519 روز عشق اين را داشتند که يک روزي پيش بيايد و با انگيزه بروند به آن سوي رودخانه و دشمن را از بخش ديگري ازخرمشهر بيرون کنند. اين هم باز براي نيروي دريايي يک برگ زرين ديگري در تاريخ دوران دفاع مقدس است.
بعد از آن مي رسيم به عمليات بدر و خيبر که در مناطق هورالعظيم و جزاير مجنون انجام شده، اين منطقه، منطقه اي است که باتلاق، نيزار و آب دارد و ما براي جابجايي نيرو،مهمات و تدارکات در منطقه به وسيله اي احتياج داشتيم که رزمندگان بتوانند خيلي سريع از اين موانع(باتلاق- نيزار)عبور کنند.درآنجا بود که هواناهاي نيروي دريايي وارد اين عمليات شدند ونيرو ومهمات را از اين موانع عبور دادند چون هواناوها درسطح آب پروازمي کنند توانايي حرکت روي باتلاقي و نيزاررا به راحتي دارند.در دوران دفاع مقدس از اين توانمندي به خوبي استفاده شد.
شايد حمل و نقل هواناوها از خوزستان و از جنوب آبادان تا جزاير مجنون خود عمليات بزرگي بود. بعداز آن درعمليات والفجر 8 که عمليات بزرگي بود نيروي دريايي ارتش نقش بسيارموثري داشت. اين نيرو درشب عمليات والفجر 8 کاملا درخورعبدالله مستقر شد تا از هجوم نيروهاي بعثي ازسمت اين منطقه و کارخانه نمک به طرف اروند رود جلوگيري کند.
در آن مقطع نيروي دريايي منطقه خور عبدالله را مين ريزي کرد و از عبور و مرور هر گونه يگان شناوري جلوگيري نمود. حتي ما بعد از عمليات والفجر 8 ايستگاهي را نزديک ام القصرو کارخانه نمک مستقر کرديم که اسم آن را تور يک گذاشتيم.اين اقدام بسيار ارزشمندي بود.
ما تمام نقاط شمال خليج فارس را براي هر گونه تحرک و کمک به نيروهايي که در ساحل بودند تحت کنترل داشتيم.اين اقدامات بسيار موثر بود به ويژه در خورعبدالله اما در بعد عمليات والفجر 8 ما يک ابتکاري را بخرج داديم.يعني در ساحل درياچه خور عبدالله کارخانه نمک ايستگاهي را مستقر کرديم که در مبارزه با انواع بالگردها و هواپيماهاي دشمن موثر بود.
زماني که بر نيروهايي که در فاو مستقر بودند فشار مي آوردند نيروي دريايي ابتکاري را بخرج داد يعني سامانه توپ تمام اتوماتيک ضد سطحي و ضد هوايي 76 ميلي متري را با تجهيزات کامل که خاص نيروي دريايي بود جابجا کرد البته نقل و انتقال آن از نظر وزن و حجم بسيار مشکل بود.
*اين سامانه را با امکانات کم چگونه جابجا کرديد؟
- اين سامانه به اين عظمت را ابتدا بارگيري کرديم و به آبادان برديم سپس آنرا از بهمن شير عبور داديم و سمت اروند آمديم از کنار آن عبور داديم و به خور عبدالله آورديم. چون بارگيري تجهيزات سنگين بدون اسکله خيلي مشکل است که اتفاقا ما هم هيچ اسکله اي نداشتيم.اما با اين وجود اين کار را انجام داديم.دشمن هيچ فکر نمي کردند که ما در ساحل خور عبدالله چه داريم.
همانطور که گفتم ايستگاه تور يک را درمنطقه خورعبدالله مستقر کرديم که فقط برد هواييشان12 کيلومتر بود.هيچکس فکرش را نميکرد و تعداد زيادي هواپيما و بالگرد در آنجا منهدم شدند و براي اينکه دشمن فکر نميکرد که ما چنين سلاحي را در آنجا مستقر کرده باشيم. درحقيقت ما سلاحي را که مربوط به يگان ناوچه موشکانداز بود را برروي ساحل مستقر کرديم. اين ابتکار خيلي خوبي بود بطوريکه توانستيم ضربه مهلکي را به توان هوايي رژيم بعثي عراق درارتباط با رزم ناوهايي که در فاو مستقر بودند بزنيم.
پس در عملياتهاي خرمشهر، کوي ذوالفقاري، جلوگيري از حصر آبادان، شکستن حصر آبادان، بيتالمقدس يک، بيت المقدس سه، بدر، خيبر و والفجر 8 نيروي دريايي ارتش نقش موثر و تعيين کنندهاي داشته است. با دلايل مشخص و اقداماتي که براي نيروي دريايي منحصر به فرد بوده است.
ايستگاه تور يک سامانه توپ "اتوملارد" در ساحل خورعبدالله مستقر کرديم يا استفاده از توان هواناوها در عمليات خيبر و بدر که در آن مقطع اصلاً کسي اين تجهيزات را نداشت که بتواند از آن استفاده کند. يا عبور از رودخانه بيتالمقدس و جلوگيري از حصر آبادان از طريق دريا، همه اقداماتي بود که خاص نيروي دريايي بود که با تجهيزات خاص اين نيرو نيز انجام شد.
اينها عملياتهايي بود که به طور مشترک با ساير نيروها انجام شد و ما به اسم عمليات مشترک نامگذاري ميکنيم اما در عين حال نقش ما در آنجا مشخص است. اما ديگر نقش مهم نيست و محور اصلي جنگ نيروي دريايي دريا است. جنگ در دريا جنگ تجهيزات محور است يعني اگر ما تجهيزات داشته باشيم ميتوانيم در درياها حضور داشته باشيم. عمليات در دريا حتي با عمليات در ساحل تفاوت بسيار زيادي دارد چون شايد شما بتوانيد با اندک تجهيزاتي در ساحل حضور پيدا کنيد اما حضوردر دريا تجهيزات خاص خودش را ميخواهد.
نتيجه کار اينکه در 8 سال دفاع مقدس نيروي دريايي از مرزهاي آبي با اقتدار دفاع کرده است. اين موضوع خيلي مهم است که شايد بعضي ها به آن توجه نکنند و آن اينکه در روي زمين مرز مشخص است و اگر کسي تجاوز کرد آن را با گلوله ميکشند. در حالي که ما مرز آبي هم داريم. خطوط مرزي ما مشخص است و با رادارها آنها را نظارت ميکنيم تا نگذاريم دشمن از نقاطي به مرزهاي ما نزديک شود. 8 سال دفاع مقدس تمامي مرزهاي دريايي ما حفظ شده وهيچکس اجازه تعرض به مرزهاي دريايي را پيدا نکردند.
* امير! نحوه حفظ مرزهاي دريايي توسط نيروي دريايي در آن مقطع چگونه بود؟
- بايد حتماً يک يگان نظامي در منطقه حضور داشته باشد. يگانهاي شناور نيروي دريايي تمام مدت براي دفاع از مرزهاي آبي در منطقه دريا در حال گشت هستند. الان هم همينطور است. اگر شما هم اکنون به بندر عباس، جاسک، بوشهر و يا چابهار بياييد مشاهده خواهيد کرد که برخي ازکشتيهاي نيروي دريايي در آن منطقه حضور ندارند و اين موضوع بدليل اين است که آنها در مرزهاي آبي جمهوري اسلامي مستقر هستند تا از آن دفاع کنند.
تفاوت ديگري که با جاهاي ديگر دارد اين است که ما يک منافع و منابعي هم در دريا داريم و از اينها بايد دفاع شود. ما امروز در دريا امکانات زيادي داريم که بايد با استفاده از آنها از اين منابع محافظت کنيم. نيروي دريايي در زمان جنگ تحميلي مرزها را حفظ کرد و نيروي دريايي عراق را شکست داد.
*چه زماني نيروي دريايي ارتش ايران توانست نيروي دريايي عراق را شکست دهد؟
- وقتي که 67 روز از جنگ گذشته بود. اين خيلي مهم است که نيروي دريايي با آمادگي بالايي که درابتداي جنگ داشت توانست در روزهاي آغازين جنگ تحميلي يعني همان67 روز اول جنگ نيروي دريايي عراق را شکست دهد.اين پيروزي درحالي بود که مستشاران خارجي رفته بودند و همه فکر مي کردند که ديگر ايرانيان توانايي استفاده از تجهيزات پيشرفته را در دريا ندارند. اما مي بينيم که بچههاي نيروي دريايي آنهايي که از امام(ره) درس خودباوري، خوداتکايي، عزت و شرف گرفتند به سرعت بر همه اين تجهيزات پيشرفته مسلط شدند و توانستند در دريا حضور پيدا کنند.
*علت شکست دشمن در 67 روز اول جنگ چه بود؟
- علت اين بود که ما غافلگير نشديم.نيروي دريايي پست فرماندهي خود را سه روز قبل از جنگ در بوشهر برقرار کرد که همه اسناد وسوابق آن هم موجود است و از دو روز قبل از شروع جنگ تحميلي اعلام وضعيت کردند و نصف خليج فارس را منطقه جنگي اعلام کرد مبني براينکه کسي نميتواند در اين منطقه حرکت کند.
دريادلان نيروي دريايي يگانهاي شناور را از کنار اسکلهها جدا کردند و به دريا بردند و در محلهايي که بايد استقرار پيدا کند يگانهاي شناور را مستقر کردند.يگاني که با اين آمادگي ميرود و درسطح دريا استقرارپيدا ميکند محکم ميايستد واز مرزهاي آبي کشور دفاع ميکند.
* نخستين عمليات مستقل نيروي دريايي ارتش در دفاع مقدس کدام عمليات بود؟
- عمليات مرواريد اولين عمليات رسمي نيروي دريايي بود اين عمليات غير ازعملياتهاي مشترکي بود که اين نيرو با نيروهاي ديگر انجام ميداد و در تاريخ ثبت شده است. عمليات مرواريد داراي سه مرحله بود که هرکدام نام خاصي دارد، مرحله يک اين عمليات غرورآفرين به نام شهيد صفري نامگذاري شد که در شلمچه به شهادت رسيد. مرحله دوم به نام اشکان و مرحله سوم هم مرواريد بود که مجموعا 25 روز تا يک ماه بطول انجاميد.
* دستاوردهاي اين عمليات چه بود ؟
- اين عمليات چهار پنج نتيجه عمده داشته است. اول اينکه نيروي دريايي عراق شکست خورد. دوم تسلط کامل جمهوري اسلامي ايران و سيادت بر درياي شمال خليج فارس بود به طوري که اجازه نميداد دشمن ترددي در آن منطقه داشته باشد، سوم ضربه به منبع اقتصادي دشمن بود.
بهترين کار در جنگ ضربه به منافع اقتصادي دشمن است چون اگر منابع اقتصادي آن را از بين ببريد و آن کشور يا آن دولت از نظر منافع اقتصادي چيزي دستش نباشد نه ميتواند کشور را اداره کند و نه ميتواند جنگ را هدايت کند البته دليل آنهم واضح است چراکه براي همه اين امور احتياج به پول دارد.
*در آن مقطع بزرگترين منبع اقتصادي دشمن چه بود؟
- بزرگترين منبع اقتصادي بزرگ دشمن دو پايانه نفتي "البکر و الاميه" بود که بالاي 90 درصد نفت رژيم بعث عراق از آنجا صادر ميشد، وقتي که شما طراحي ميکنيد که پايانههاي نفتي البکر و الاميه را از بين ببريد يعني تمام منابع ارزي دشمن را نابود کردهايد بعبارتي ديگر ما در عمليات مرواريد بزرگترين ضربه را به اقتصاد دشمن وارد کردهايم.
نتيجه بعدي اين بود که دشمن را کاملاً در محاصره دريايي قرارداديم يعني دشمن سه بندر به نامهاي امالقصر، فاو وبصره داشت که دو تاي آن در اروندرود و يکي هم در انتهاي منطقه خورعبدالله است که اين يگانهاي تجاري براي صادرات و وارداتشان در آن مناطق رفت و آمد ميکردند.
با توجه به اينکه بالاي 90 در صد کالاها از طريق دريا جابجا ميشود وقتي ما اين کشور را در محاصره دريايي قرار داديم هستي و نيستي آن را از بين برديم. يعني نه ميتوانست کالايي وارد کند و نه ميتوانست کالايي را صادر کند. به عبارت ديگر خطوط مواصلاتي دشمن را قطع کرديم. نتيجه بعدي اين عمليات بازتاب بسيار وسيعي در سطح جهان داشت. چون در آن مقطع احساس مي کردند که جمهوري اسلامي ايران اصلاً توان مقابله با دشمن را ندارد چراکه دشمن را از نظردريايي، زميني وهوايي تجهيز کرده بودند.
البته بايد گفت که دشمن دريايي ما دشمن ضعيفي نبود چون غلبه بر دشمن ضعيف که افتخار نيست، دشمن ما بسيار قوي بود. اما دنيا تازه فهميد که در يک جنگ دريايي کلاسيک و غير کلاسيک چه پيروزي بزرگي براي جمهوري اسلامي ايران به دست آمده و متوجه شد که در برآوردهاي خود براي حمله به ايران اشتباه کرده است. واقعاً عمليات مرواريد همه جهان را متوجه اشتباهشان کرد و فهميدند که ايران آمادگي بسيار بالايي دارد. البته در جبهههاي زميني قطعاً اگر دشمن فکر مي کرد که چه تواني در نيروهاي مسلح ما وجود دارد ميفهميد که کاملا اشتباه کرده است چون در آن جبههها که مردم واردشدند يعني نشان داد که توان نيروهاي مسلح در داخل مملکت است اين نيست که فقط در توپ و تانک باشد.بلکه ايران با پشتيباني مردم مي تواند کمر هر دشمني را بشکند.
موضوع بعدي که اتفاق افتاده اين است که سيادتي را که جمهوري اسلامي ايران بر خليج فارس پيدا کرده نتايجي به همراه داشته که اين نتايج در ارتباط با دو طرف بوده است.در سمت ايران اين اتفاق افتاد که مسير بنادر ما براي صادرات و واردات کاملاً باز شد. مهمترين بندرهاي زمان جنگ بندر امام(ره) در انتهاي کانال خورموسي بوده است يعني در آن مقطع نه بندر شهيد رجايي را داشتيم و نه توان بارگيري در جاي ديگر را، لذا اجباراً بايد ميرفتيم به منطقه خورموسي و بندرامام(ره) که آنجا هم زير آتش مستقيم هوايي بالگردها و موشکهاي ساحل به درياي دشمن بود. دشمن تمام توان خود را به کار گرفت که ما را از بندر امام(ره) محروم کند.
*امير! چگونه نيروي دريايي عراق را شکست داديد؟
- ما از آن به بعد ديگر اجازه نداديم دشمن در دريا تقويت شود و تجهيزات خود را جايگزين کند.البته نتوانستند چون در زمين و هوا هرچه از تجهيزاتش از بين ميرفت را جايگزين ميکردند اما براي اينکه تجهيزات دريايي بياورند بايد از دريا ميآوردند ما هم در دريا جلوي راهشان را گرفته بوديم.
دشمن بالغ بر 2 ميليارد دلار از کشورهاي اروپايي تجهيزات دريايي خريده بود. اين تجهيزات تا شرق تنگه هرمز آمد اما آنجا را بسته بوديم و اجازه ورود به آنها نميداديم. بنابراين غربيها نتوانستند نيروي دريايي عراق را تقويت کنند. تجهيزات دريايي را هم نميتوان از بندرعقبه و از طريق زمين آورد پس آنها به سراغ تقويت نيروي هوايي وخريد هواپيماهاي سوپراتاندارد ، هليکوپترهاي "لويرفرلون"، موشکهاي ساحل به دريا، انواع و اقسام مين وحتي استفاده از فرودگاههاي ديگر کشورها کردند.
دشمن در يک مقطع زماني با استفاده از امکانات ساير کشورها تنگه هرمز را تهديد ميکرد و در اين زمينه همه تلاشش را مي کرد اما ما آنها را محاصره دريايي کرديم و آنها فقط از طريق برتري هوايي که به دست آوردند مي خواستند ما را از بندر امام(ره) محروم کنند که البته هيچوقت هم نتوانستند کاري از پيش ببرند و کار دومي که آنها ميخواستند انجام دهند اين بود که بر بدنه اقتصادي ما ضربه بزنند.
*در آن مقطع دشمن قصد داشت به چه نقاطي از کشور ضربه بزند؟
- جزيره خارک، چون جزيره خارک تنها پايانه صادرات نفتي ما در آن زمان بود و از اين نظر براي ما بسيارحائز اهميت بود. در يکي از روزنامهها نوشته شده بود که گري سيک از بنياد فورد آمريکا مطلبي را در سال 1983 ارايه داده بود. وي در آن زمان عنوان کرده بود که اکنون که جنگ با قطعنامهها پايان نميپذيرد و جمهوري اسلامي ايران به دنبال گرفتن حق خود است بايد کاري کرد که ايران را پاي ميز مذاکره بکشانيم.
وقتي که شرقيها و غربيها منابع خود را در خطر ديدند همه به دنبال اين بودند که ايران را به هر صورت به پاي ميز مذاکره بکشند. البته هر راهي که رفتند موفق به انجام اين کار نشدند. موضعگيري حضرت امام(ره) در بحثهاي پاي ميز مذاکره بسيار مهم بود. ايشان بسيار محکم ايستادگي ميکردند و به هيئت صلحي که در آن مقطع به ايران آمده بود گفتند که صدام در جايي 80 دقيقه صحبت کرده و اراجيف گفته است حالا ما بياييم اينجا پاي ميز مذاکره بنشينيم در حالي که آنها در خاک جمهوري اسلامي ايران با ما ميجنگند، مگر ما درخاک عراق با آنها مي جنگيم که بخواهيم پاي ميز مذاکره بيائيم. آنها بروند سرجايشان بنشينند تا ما هم مذاکره کنيم.
اما از سويي ديگر در آمريکا مي گفتند تنها راهي که مي توانيد ايران را پاي ميز مذاکره بکشانيد اين است که جزيره خارک را بزنيد يعني صادرات نفت اش را قطع کنيد. چون وقتي صادرات نفتي ايران قطع مي شد ديگر ذخيره ارزي نخواهد داشت. ضمن اينکه درآن زمان همه چيز کشور ما به صادرات نفت بند بود و آنها مي خواستند اين شريان اقتصادي را قطع کنند.آن موقع بود که نيروي دريايي جوهره خود را نشان داد و اجازه نداد که اين اتفاق بيفتد.
يعني از نظر عدد و رقمي مي گويند جنگ حدود 2800 تا 2900 روز طول کشيده و دشمن هم 2800 بار به جزيره خارک حمله هوايي کرده است ونزديک 1200 فروند موشک ساحل به دريا (HY2) به سوي کشتي ها و بندر امام شليک کردند.
*پس چه اتفاقي افتاد که حتي يک روز صادرات نفت خارک قطع نشد و منابع ارزي ما تامين شد؟
- مگر غير از اين بود که نيروي دريايي در دريا دفاع کرد و آقايان نفتي ما همه تلاش خود را به کار بستند تا بتوانند اين چرخه را هدايت کنند؟ البته در جزيره خارک پدافند هوايي هم انصافا اقدامات بسيار ارزشمندي انجام داد. اين مسئله خيلي مهم است يا در همان بحث محاصره دريايي که آنها مي خواستند ما را محاصره کنند ولي موفق نمي شدند و دائما کشتي هاي ما را با موشک هاي "اگزوسد" بوسيله هوايپماي سوپر اتاندار و ميراژ که حتي برخي ازآنها به صورت امانت به ارتش رژيم بعث عراق واگذار شده بود مي زدند.
*امير، شما به عمليات"اسکورت کشتي ها" اشاره کرديد، نيروي دريايي در دوران دفاع مقدس چند فروند کشتي را اسکورت کرد؟
- نيروي دريايي در 8 سال دفاع مقدس براساس آمارهاي موجود بالغ بر10 هزارکشتي تجاري را اسکورت کرد که از اين تعداد 250 فروند آن موشک خورده که تنها ازاين تعداد 20 فروند آن کاملا غرق شده و بقيه نجات پيدا کردند که اين مسئله بزرگترين هزينه نيروي دريايي دردفاع مقدس بوده است و رابطه نيروي دريايي را با اقتصاد مملکت نشان مي دهد. اينکه مي گويند نيروي دريايي درهمه مقاطع زماني نيروي راهبردي است يکي از نتايجش همين است.
در حال حاضر مشاهده کنيد که ناوگروه هاي کشتي هاي جنگي نيروي دريايي و يگان تکاورش در فاصله 2500 تا 3000 کيلومتري جنوب بندرعباس در خليج عدن و تنگه باب المندب مشغول حفاظت و حراست از کشتي هاي تجاري و نفت کش جمهوري اسلامي ايران هستند. نزديک دو سال است که ما امنيت آن منطقه را برقرار کرده ايم در حاليکه 3 هزار کيلومتر با مرزهاي آبي ما فاصله دارد.
غير از عمليات هاي مشترک و عمليات مرواريد نيروي دريايي ارتش انواع عمليات هاي ويژه را عليه کشورهايي که به نوعي مي خواستند به دشمن اصلي ما رژيم بعث عراق کمک کنند انجام داده است، انواع واقسام کشتي هاي دريايي براي حفظ مرزهاي آبي،سيادت ازدريا و حراست ازمرزهاي آبي، کنترل منطقه اي که منطقه جنگي اعلام شده، ضربه زدن به سامانه هاي اقتصادي دشمن در عمليات مرواريد، اسکورت 10 هزار کشتي تجاري که بالغ بر 150 عمليات در مقاطع مختلف انجام شده است تا اين اسکورت ها پيش رود.البته عمليات اسکورت يکي از پيچيده ترين انواع عمليات هاي دريايي است. چون شما مي خواهيد از همه توان خود استفاده کنيد و هماهنگ کردن بر روي دريا و زير دريا کار بسيار سختي است.
يا ابتکار جالب عمليات بکارگيري هدف هاي کاذب در مقابل موشک هاي دشمن و خنثي کردن آن که اين هم ضربه مهلکي براي دشمن بود.چون وقتي دشمن موشکي را شليک مي کند روي قيمت آن حساب کرده است وهمينطور نيست که بخواهد مثل فشنگ تفنک ژ 3 شليک کند البته روي قيمت فشنگ تفنگ ژ 3 نيز حساب کرده اند.
نيروي دريايي ارتش در انتهاي جنگ تحميلي هم دريک رويارويي نابرابر دفاعي عاشورايي را درمقابل استکبار جهاني از خود به نمايش مي گذارد وبعد سکوهاي نصر وسلمان درخليج فارس و آن ماجراهاي ناوشکن هاي سهند وسبلان و جوشن و بالاخره زدن ناوشکن آمريکايي، مجموعه اتفاقاتي که درآنجا افتاد محورهاي اصلي عملکرد نيروي دريايي در دوران دفاع مقدس بود. اينها جايي گفته نشده و جايي هم به تصوير کشده نشده است و کسي هم به اهميت موضوع واقف نيست.
*امير! با توجه به نقش راهبردي نيروي دريايي آيا هم اکنون اين نيرو نقشي در واردات و صادرات کالاها بر عهده دارد؟
- بله، همين الان کليد واردات درمنطقه خليج عدن دردست نيروي دريايي ارتش است.چون تمام کشتي هايي که مي خواهد واردات و صادرات انجام دهد بايد از آن مسير عبور کنند. اگر به طرف جنوب شرقي هم بخواهد برود بايد از تنگه ديگري که آنجا هست عبور کند که ما الان در آنجا نيز يک کنترل نسبي بر عبور و مرور کشتي ها داريم.
از کلمه نقش نمي خواهم استفاده کنم بهتر است بگويم همه اينها توان نيروي دريايي در انجام عملياتها در دفاع مقدس بود.
* مي خواهم يادي از شهداي دفاع مقدس نيروي دريايي بکنم، آيا هنوز در عمق آبهاي نيلگون خليج هميشه فارس شهيد داريم؟
- بله، شهداي نيروي دريايي ارتش خيلي مظلوم هستند مثلا هم اکنون در ناوشکن سهند، ناوچه پيکان و ناوچه جوشن شهدا در عمق آبهاي خليج فارس آرميده اند. علت اينکه تاکنون شهدا در اين ناوچه ها وناوشکن ها مانده اند اين است که جنس ناوشکن وناوچه ها از فلز است و وقتي موشک به آن اصابت مي کند تغييرشکل يا به اصطلاح دفرمه مي شود وزماني هم که دفرمه شود ديگر درب اتاق ها باز نمي شود وآن شخص دريک اتاق فلزي حبس مي شود. پس اينکه مي گويند اجر شهيد دريا دو برابر شهيد ديگر است به همين دليل است.
شهيدان ما الان در خليج فارس هستند همانهايي که مي گوييم با خون سرخ شان آبهاي نيلگون خليج فارس را رنگين کردند. هنوز در بدنه ناوچه پيکان از ناوشکن سهند و جوشن شهيد داريم و آنها همانجا هستند شهيد ما در همانجا حضور دارد و خيلي ها هم که بر روي شناور کوچکتر مثل يدک کش بودند که وقتي مورد اصابت موشک قرار مي گرفتند ديگر چيزي از آنها بدست نيامد.
ايستادگي و دلاورمردي يک دريادل که روي يک يدک کش مي ايستد ودرمقابل موشکهاي هواپيماهاي دشمن وبالگرد و موشک هاي ساحل به دريا محکم مي ايستد و مي داند، آگاهانه مي داند که با برخورد يک موشک به شناوري ديگر نه آثاري از شناور و نه از خود او باقي نخواهد ماند وباز هم مي ايستد خيلي عظمت دارد و ارزشمند است.
نيروي دريايي ارتش در کارزار مبارزه با گروهکهاي ضدانقلاب؛ روايت تازه از دلاوري نيروي دريايي در حماسه خرمشهر و صيانت از سکوهاي نفتي؛ محو نيروي دريايي عراق در 67 روز اول جنگ؛ اسکورت بيش از 10 هزار کشتي تجاري در زمان جنگ تحميلي؛ نيروي دريايي کليد دار منطقه خل